TEKSTUALNO OBRAZLOŽENJE
konkursnog rada za idejno arhitektonsko rešenje tržnog centra na Zlatiboru
Urbanističko - saobraćajna postavka
Na osnovu projektnog zadatka i kontekstualnog sagledavanja ambijentalnog sklopa prostornih celina predmetne lokacije izveden je idejni koncept urbanističko arhitektonskog rešenja. Akcenat je stavljen na kvalitetno povezivanje heterogenih struktura i podcelina kompleksa i okruženja. Okruženost lokacije saobraćajnicama sa četiri strane omogućava pristup objektu sa svih strana. Za kolski pristup izabrana je severna saobraćajnica koja ne remeti pešački pristup objektu. Mirujući saobraćaj rešen je duž severnog pristupnog puta nadzemno i podzemno u okviru podrumske garaže. Postignut broj parking mesta je 56 na parceli i 89 u garaži, ukupno 145 parking mesta, što se uklapa u zadati okvir od 100 do 200 parking mesta. Kolski pristup podzemnoj garaži je omogućen na dva mesta dvosmernim rampama. Garaža je adekvatno povezana sa svim nadzemnim etažama preko nezavisnih stepeništa i liftova. U okviru garaže predviđena je i autoperionica.
Kompozicija objekta u urbanističkom smislu proizišla je iz postavke glavnih pešačkih tokova ka i unutar lokacije. Kretanje ljudi kroz kompleks je kontinuirano i neometano sa dobrom orjentacijom prema sadržajima. Objekat se sastoji iz više lamela, tako da je izvršeno njihovo povezivanje, bezbednim i nezavisnim od spoljašnjih uslova, toplim vezama i nadstrešnicama.
Unutar kompleksa projektovan je poluatrijumski prostor delimično nadkriven transparentnim materijalom. Ovaj prostor, u nadkrivenom delu, pogodan je za letnje bašte okolnih restorana i za organizovanje sajamske prodaje (med, zdrava hrana i sl.). Ostali deo atrijuma je uređeno parkovsko zelenilo i omeđen prostor predviđen za klizalište u zimskom periodu i dečije igralište u letnjem.
Iz zadatka konkursa proistekao je raspored sadržaja u kompleksu. Akcenat je stavljen na komercijalni deo, tj. deo namenjen prodaji i rentiranju, s obzirom da on teba da isplati ceo ili bar veći deo kompleksa. Analizom ostvarivih kapaciteta, obaveznih sadržaja, stepena izgrađenosti i spratnosti, projektovana je značajna površina komercijalnog dela (videti date tabele). Zbog svog značaja i cilja, tržni centar je smešten u istočni deo parcele, a prema prilaznim saobraćajnicama.
Sadržaj objekta
Objekat je projektovan u obliku potkovice sa osam lamela koje okružuju poluatrijumski prostor na sredini parcele.
Lamela 1 je otvorena kuća "Zlatibor" namenjena za smeštaj i organizaciju službi opštinske uprave i administracije. Smeštena je u zapadnom delu kompleksa, a prema Rujanskoj ulici. Uvlačenjem ovog dela kompleksa ispred otvorene kuće, formira se mini trg sa prilaznim tremom. Na ovaj način se vrši naglašavanje ulaza u kompleks i važnosti koju ima otvorena kuća za građane i turiste koji dolaze na Zlatibor.
U prizemlju je sala za stalne galerijske postavke - prostor za prezentaciju opštine, svečana sala za proslave, godišnjice, ceremonije, koncerte i sl. U delu prizemlja prema atrijumu su lokali koji mogu da služe za prodaju suvenira, turističke agencije i sl.
Na spratu su kancelarije opštinske uprave, udruženja građana, sportska udruženja i sl., kao i konferencijska sala u središnjem delu, osvetljena preko lanterne na krovu.
Lamela 2 je multifunkcionalni prostor na tri etaže u kome su smeštene dve konferencijske sale, bioskopska sala, sala za otvorene radionice, seminare i stručne skupove, medija centar, medijateka, prateći sadržaji u vidu kancelarija, obezbeđenja, priručne kuhinje, sanitarnih čvorova, centralni hol sa garderobom i šank barom. Prilaz centralnom holu moguć je i sa ulice Rujanske i iz atrijumskog prostora, tako da je postignuta dobra povezanost ove lamele sa ostalim sadržajima.
Lamele 3,4,5 i 6 pozicionirane su u istočnom delu kompleksa i zajedno formiraju tržni centar na tri etaže. U prizemlju, lamele presecaju pasaži koji se protežu od ulica ka atrijumu i u isto vreme čine vezu između lamela. Naglašen je pešački tok duž istočne ulice, pa je izvršeno proširenje trotoara na 3,0 m, kao i otvaranje lokala u prizemlju ka toj ulici. U središnjem delu lamele 4, projektovan je zatvoreni atrijumski prostor sa fontanom u prizemlju i eskalatorima koji povezuju sve etaže. Ovaj, sa krova osvetljeni galerijski prostor, je centralni i najvažniji deo tržnog centra i čini vezu svih delova. Na spratovima, lamele su povezane hodnicima koji omogućavaju kontinuirani pešački tok unutar tržnog centra i čine dostupnim i sagledivim sve sadržaje. I pored povezanosti lamela, moguće je formirati sasvim nezavisne celine u vidu svake lamele pojedinačno.
Na drugom spratu lamele 3, predloženo je rešenje restorana sa kuhinjskim blokom i terasom ka raskrsnici glavnih ulica. Data podela prostora po lokalima je samo predlog. Prostor je fleksibilan i može se deliti u zavisnosti od potreba investitora. U skladu sa zadatkom konkursa, predložena je podela na veće, srednje i manje lokale. Dat je i primer grupisanja prostora u kazino sa bilijar salom na drugom spratu lamele 5.
U prizemlju lamele 6 prema severnoj saobraćajnici, projektovan je tehnički blok sa trafostanicom, gasnom podstanicom, prostorijama za strujomere, vodomere, telefonske centrale kao i prostorije osoblja za održavanje objekta. Ove prostorije imaju diraktan pristup spolja.
Prateći sadržaji koji se javljaju u okviru tržnog centra su dečija igraonica, internet kafe, izložbeni prostor u okviru galerije, javni toalet itd.
Lamela 7 je sportsko rekreativni centar. U prizemlju je smeštena kuglana sa šest staza i pratećim prostorijama i kafe barom. Sa južne strane prema
dvorištu su manji lokali naslonjeni na glavnu nadkrivenu pešačku saobraćajnicu.
Na spratu je višenamenska sportska sala sa garderobama i pratećim prostorijama, kao i prostor za teretanu. Sala je zbog svoje veličine (veće nego po projektnom zadatku) pogodna za sportske, kulturno umetničke i druge sekcije ali i za rekreativno igranje košarke, odbojke itd.
Lamela 8 je garni hotel sa kafanom u prizemlju i 14 luks apartmana na prvom i drugom spratu. Hotel je lociran u zapadnom "izdvojenom" delu kompleksa, tako da je postignuta trostrana orjentacija i nezavisno funkcionisanje u odnosu na druge sadržaje. Prilaz hotelu je sa južne strane, sa mini trga. U podrumskom delu lamele je garaža koja može biti razervisana za goste hotela i koja ima direktnu vezu sa hotelom preko stepeništa i lifta.
Prostor u kompleksu je organizovan prema srodnim grupama funkcija vodeći računa da se u što većoj meri postigne diferencijacija u smislu budućih vlasničkih prava i odnosa delova objekta (kontrolisana potrošnja energije, kontrola ulaza - izlaza, održavanje objekta i drugo).
Prikaz ostvarenih površina po lamelama
Lamela 1
838 Bruto površina (m2)
754 Neto površina (m2)
Lamela 2
2823 Bruto površina (m2)
1791 Neto površina (m2)
Lamela 3
2684 Bruto površina (m2)
2396 Neto površina (m2)
Lamela 4
4890 Bruto površina (m2)
4072 Neto površina (m2)
Lamela 5
3105 Bruto površina (m2)
2875 Neto površina (m2)
Lamela 6
2250 Bruto površina (m2)
2001 Neto površina (m2)
Lamela 7
1712 Bruto površina (m2)
1580 Neto površina (m2)
Lamela 8
1428 Bruto površina (m2)
1191 Neto površina (m2)
Ukupno
19730 Bruto površina (m2)
16660 Neto površina (m2)
Prikaz ostvarenih površina po etažama
Podrum
2500 Bruto površina (m2)
2266 Neto površina (m2)
Prizemlje
6957 Bruto površina (m2)
5596 Neto površina (m2)
Prvi sprat
6997 Bruto površina (m2)
5991 Neto površina (m2)
Drugi sprat
5776 Bruto površina (m2)
5073 Neto površina (m2)
Ukupno
22230 Bruto površina (m2)
18926 Neto površina (m2)
Pikaz ostvarenih površina po grupacijama
Otvorena kuća "Zlatibor"
838 Bruto površina (m2)
Kongresni centar
2823 Bruto površina (m2)
Tržni centar
12929 Bruto površina (m2)
Sportsko - rekreativni centar
1712 Bruto površina (m2)
Garni hotel
1428 Bruto površina (m2)
Podzemna garaža
2500 Bruto površina (m2)
Parking na parceli
1065 Bruto površina (m2)
Slobodne i nadkrivene površine
1980 Bruto površina (m2)
Ukupno
25275 Bruto površina (m2)
Površina parcele sa trotoarima: 10888 m2
Površina pod objektom: 6957 m2
Razvijena bruto površina nadzemnih etaža: 19730 m2
Stepen zauzetosti: 64%
Stepen izgrađenosti: 1.8
Broj parking mesta: 145
Konstrukcija objekta
Konstruktivni sklop objekta predviđen je kao armirno betonski skeletni sistem sa dodatnim ukrućenjem armirano betonskim platnima. Objekat je podeljen na osam lamela koje u konstruktivnom smislu čine nezavisne celine. Temeljenje objekta predviđeno je temeljima samcima i kontra pločom na delu podruma (garaže). Međuspratna konsrukcija može biti polumontažna sitnorebrasta, osim kod kongresnog i sportsko rekreativnog centra, gde je predviđena puna armirano betonska ploča zbog većeg opterećenja i raspona.
Svi pregradni zidovi su suvomontažnog tipa ili od blokova od lakog materijala. Fasadne obloge su od zid zavese ili kombinacije zidanog zida i obloge od kompozitnog materijla u vidu vetrene termoizolovane fasade. Pokrivanje objekta predviđeno je od trapezastog samonosivog lima preko kojeg se montiraju obloge od kompozitnih panela sa teksturom drveta. Krovna konstrukcija može biti od čeličnih profila ili drveta.
Konstrukcija nadstrešnice u dvorištu predviđena je od lepljenog lameliranog drveta sa pokrivačem od transparentnih materijala koji stvaraju efekat difuznog osvetljenja.
Arhitektonsko oblikovanje
Pristup arhitektonskom oblikovanju objekta je pokušaj da se pomire arhitektura proistekla iz konteksta okruženja (prirodnog ambijenta, tradicionalne arhitekture, raznovrsne arhitekture naselja itd.) i savremene arhitekture koja proističe iz namene samog objekta i njegovih delova (tržni centar, kongresni centar itd.). Oblikovanje krovnih i fasadnih ravni je direktna asocijacija prirodne konfiguracije terena planine Zlatibor i tradicionalne arhitekture zlatiborske kuće. Materijalizacija fasadnih ravni je predviđena savremenim materijalima, tj. kompozitnim panelima teksture drveta i reflektujućim staklom. Drvo na fasadi treba da oplemeni objekat velikih gabarita i približi ga arhitekturi okruženja. Staklo na fasadi je primenjeno u većim površinama, pre svega na tržnom centru i treba da reflektuje okolni prostor, čime se postiže objedinjavanje spoljnjeg i unutrešnjeg prostora.
Konkursni rad za poslovni objekat na Zlatiboru
Konkurs raspisala opština Čajetina
Autor: Bojan Stojanović
Kontakt: 064/246-72-90